Chủ Nhật, 14 tháng 6, 2015

Thật vô cùng cảm phục bạn Huỳnh Xuân Sơn chuyển thể thành công hồi ký đời học trò của anh Ngọc Dũng (ngocdunglyhoa42.blogspot.com). Và hưởng ứng với bạn ấy tôi sưu tầm và post lên đây một bài thơ của một người ngoại quốc đã gắn bó với chính trị, văn hoá Việt Nam thời vua Gia Long, đó là ĐỨC THẦY VÊRÔ (tục gọi là "Cha Cả", tức Pierre Joseph Georges Pigneau de Béhaine). Người đã suốt đời PHÒ TÁ ĐỨC VUA GIA LONG do DOMINIQUE-THOMAS TRỊNH KHÁNH TẤN (SAIGON IMPRIMERIE DE LA MISSION À TÂN ĐỊNH 1904) TRI HUYỆN HONORAIRE dịch và chuyển thể.
(trích đoạn từ câu 39 đến câu 144)

THƠ ĐỨC THẦY VÊRÔ GỬI VỀ XIN LỖI CÙNG CHA MẸ

" Trước trọng kính mẹ cha bá bái,
Sau dưng câu vạn phước bình an. 40
Kể từ ngày con mới dời sang,
Lòng thương nhớ mẹ cha hết sức.
Bỏ quê hương thật lòng nên cực,
Cách mấy em biết mấy đoạn sầu !
Bởi bấy lâu con đã khẩn cầu, 45
Lòng quyết chí kiếm tìm chiên lạc.
Dầu cực khổ cam bề gánh vác,
Cho nhiều người hồn đặng tiêu diêu.
Dốc một lòng giảng dạy mười điều,
Mở đạo Chúa danh Cha cả sáng. 50
Lúc gần đi lòng sầu lai láng,
Muốn tỏ cho cha mẹ biết hay.
Song sợ vì nhiều nỗi đắng cay,
Song thân bảo không cho dời bước.
Sự hiếu trung con chưa đền được, 55
Lại làm cho cha mẹ héo don.
Công phụ hiền, báu tợ núi non,
Ơn từ mẫu, thì con chưa trả.
Lạy mẹ cha dấu yêu vô giá,
Mười chín con, còn lại mười hai. 60
Dưng con cho Đấng tạo muôn loài,
Hầu dạy dỗ các người tha xứ.
Lạy mẹ cha xuống ơn tha thứ,
Bởi Chúa đà định để cách nhau.

" Kiểng lạ thay! Vắng vẻ trước sau; 65
Muôn điều hiểm, trăm đàng tư lự.
Con nay dám tỏ điều tâm sự,
Cho cha mẹ đặng biết, đặng hay.
Nhà của con thật rất hèn thay,
Lợp bằng lá, kín mưa, đỡ gió. 70
Phận con nay rất nên nghèo khó,
Song học trò nuôi đặng bốn mươi.
Ước trông sau dạy dỗ người người,
Cho chúng nó nối quờn linh mục.
Giúp địa phận, muôn dân tùng phục, 75
Cho đạo rày nổi tiếng danh vang.
Lúc bây giờ bổn đạo nghèo nàn,
Đặng ít ít chưa đông gì mấy.
"Chỗ Hà Tiên, khắp trong nơi ấy,
Gần núi non, gần biển, gần rừng. 80
Sớm lòng con dạ những bưng khuâng,
Chiều thơ thẩn vào ra cửa ngõ.
Ngó xuống sông, thảm thương võ võ,
Thấy những thuyền thương mãi vãng lai.
Xem trên trời, lộng lộng quang khai, 85
Những cầm thú bay qua, bay lại.
Chốn núi non, con sầu bải hoải,
Nơi rừng già quạnh quẻ tư lương.
Đường vơi vơi, huyền viễn vô thường,
Nẻo vọi vọi, trông đà lắt léo. 90
Ve dắng dỏi, lòng buồn khô héo,
Dế ngâm sầu, từ đoạn nhớ thương.
" Khốn thân con! Nhiều nỗi tai ương,
Vì cấm đạo ghe đường khổ não.
Bắt con rày vô phương khả đảo, 95
Cầm trong tù đã mấy tháng liên.
Cổ mang gông, tay lại mang xiềng,
Còn bổn đạo, chết khôn kể xiết.
Ở trong tù rét đà rũ liệt,
Trọn mùa chay, đau đớn luôn luôn. 100
Song thật con lòng chẳng có buồn,
Chịu việc ấy, lấy làm có phước.
Chốn lao tù con đà khỏi được,
Lại gặp thơ cha mẹ gởi sang.
Cảm nghĩa sâu, hai cụm xuân đàng, 105
Đã tha lỗi, lại còn chúc phước.
Mắt xem thơ hai hàng thấm ướt.
Thấy mẹ cha sợ hãi cho con,
Vì cơn nầy nhiều nỗi thon von,
Đang bắt đạo ghe đàng khốn cực. 110
Xin cha mẹ chớ hề buồn bực,
Phú dưng con theo ý Chúa Cha.
Đất Nam Kỳ cách mặt rất xa,
Song lòng trí con đâu dám cách.
Thân phận con một mình đât khách, 115
Trí nhiều khi như gặp mẹ cha.
" Ớ Trái Tim Chúa cả thiên tòa,
Xin thương mến mẹ cha tôi hỡi!
Đàng xa xuôi khó bề lui tới,
Xin giúp rày hằng bữa bình an. 20
Đặng hưởng câu vạn phước thọ toàn,
Phần hồn xác thảy đều mạnh sức.
Xin mẹ cha lo bề đạo đức:
Kính Trái Tim Chúa cả luôn luôn,
Thì đặng an lòng chẳng có buồn: 125
Giữ nghĩa Chúa, hầu sau Chúa thưởng.
" Rất thương thay! Cù lao nuôi dưỡng!
Mấy em thì xin dạy dỗ liên.
Xin mẹ cha thường bữa cầu nguyền,
Cho con đặng trọn niềm hiếu tử, 130
Bổn phận con lo bề nắm giữ,
Phước đức thì ra sức cần chuyên,
Hầu giảng rao danh Chúa các miền,
Mở đạo thánh khắp nơi Nam Việt.
Thật con nay lòng mừng khôn xiết, 135
Làm lễ thì hằng nhớ mẹ cha.
Lại con năng xin Đức Chúa Bà
Hằng phù hộ xuống ơn che chở,
Trước trong nhà, sau là xứ sở,
Cùng bà con hết thảy bình yên. 140
Cả trong dòng kính Chúa thượng thiên,
Ngõ sum hiệp trên nơi cõi thọ.
Mọi điều kính thăm đà tỏ rõ,
Chúc miên trường hai chữ." Nay thơ.

44 nhận xét:

  1. Chị sang thăm em và đọc thơ rồi nhưng bận quá chưa nhận xét kĩ được
    Chúc em ngày cuois tuần thiệt vui và tuần mới niềm vui lại nhân đôi hè

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cám ơn chị, em chúc chị và gia đình nhiều niềm vui và ấm áp .

      Xóa
  2. Sang thăm Mẫn và đọc thơ Đức Thầy.
    Chúc em tuần mới co `nhiều niềm vui nhé.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. chào chị, cám ơn chị ghé thăm, chúc chị luôn thành công chị nhé.

      Xóa
  3. Bài thơ hay lắm.Chúc em luôn nhiều sức khoẻ.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. cám ơn chị ghé thăm, chúc chị bình an hạnh phúc mãi.

      Xóa
  4. MT sang thăm anh , tuần mới tràn ngập niềm vui , may mắn ..anh nhé!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. cám ơn bạn, chúc bạn nhiều niềm vui và luôn thành công.

      Xóa
  5. Sang thăm Mẫn và đọc thư của Đức Thầy chuyển thể thơ,biết thêm đôi điều về lịch sử.
    Chúc bạn an vui và sức khỏe !

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. vâng, "cha cả" gắn liền với lịch sử thời vua Gia Long bạn ạ. cám ơn bạn ghé thăm và chúc bạn nhiều niếm vui nhé

      Xóa
  6. Cảm ơn anh đã sưu tầm bài thơ hay và ý nghĩa chúc anh luôn vui khỏe hạnh phúc

    Trả lờiXóa
  7. Sang thăm Mẫn, đọc thơ sưu tầm. Chúc bạn luôn an vui .

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. cám ơn bạn, chúc bạn bình an và hạnh phúc nhé.

      Xóa
  8. Sang thăm anh, chúc anh luôn an vui...

    Trả lờiXóa
  9. Đoạn thơ ST quá tuyệt vời anh M ạ
    Chúc anh chiều vui khỏe và HP

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. cám ơn bạn, toàn văn hơn ngàn câu mà mình chỉ post có hơn trăm thôi. chúc bạn bình an.

      Xóa
  10. Sang thăm anh buổi sáng , HD sẽ đọc sau anh nhé
    Chúc anh luôn an lành!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. cám ơn HD sang thăm, anh chúc HD luôn thành c ông và hạnh phúc nhé.

      Xóa
  11. Em sang thăm và xem thơ của thật hay của Đức Thầy .
    Chúc anh ngày mới an lành vui vẻ nhiều thương yêu & hp !

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. tiếc là anh không thể tìm được bản gốc mà chỉ có được bản dịch, tuy nhiên thơ hay quá phải không em. anh chúc em bình an, hạnh phúc nhé.

      Xóa
  12. Ninh'blog sang thăm, mến chúc bạn và gia đình luôn vui vẻ, hạnh phúc nhé!

    Trả lờiXóa
  13. em sang thăm anh chúc anh chị cuối tuần nhiều niềm vui hạnh phúc

    Trả lờiXóa
  14. Cám ơn Mẫn đã có tâm để sưu tầm bài thơ của nhà tu hành người nước ngoài (bài thơ đã được dịch sang tiếng Việt và tôi đọc đã cảm nhận rằng sát với nghĩa tiếng Việt) nen rất dễ hiểu nghĩa. Tất nhiên Tôi chưa có đủ trình độ để phân tích hay bình luạn về đoan trích này.
    Chúc anh buổi tối vui vẻ, bình an, hạnh phúc!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. vâng, anh nói đúng, để dịch được như thế nầy đã khó mà chuyển thành thơ là quá tuyệt anh nhỉ, tri huyện ngày xưa là thế. chúc anh buổi tối an vui.

      Xóa
  15. Sang thăm anh, chúc anh có thêm nhiều bài viết hay nhé!

    Trả lờiXóa
  16. NN thăm anh, bài viết hay anh ạ
    NN chúc anh ngày mới luôn vui khỏe và HP ạ

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. vì nghĩ là không nhiều người tiếp cận với thư viện nầy được nên mình post lên đây bạn ạ, cám ơn bạn ghé thăm và chúc bạn buổi chiều vui nhé.

      Xóa
  17. Dũng đã đọc thơ sưu tầm của Mẫn ,những tâm tư niềm nỗi của Đức thầy rất rõ vào giai đoạn lịch sử 1904 thời vua Gia Long. Vì có nhắc đến tác giả HKĐHT của HND do HXS chuyển thể xin phép nhà sưu tầm cóp lại để gửi XS cùng đọc em nhé

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. vui mừng lắm, vì anh vẫn khoẻ, anh cứ tự nhiên copy nhé, em chúc anh luôn an lành.

      Xóa
  18. Dũng đã đọc thơ sưu tầm của Mẫn ,những tâm tư niềm nỗi của Đức thầy rất rõ vào giai đoạn lịch sử 1904 thời vua Gia Long. Vì có nhắc đến tác giả HKĐHT của HND do HXS chuyển thể xin phép nhà sưu tầm cóp lại để gửi XS cùng đọc em nhé

    Trả lờiXóa
  19. vui mừng lắm, vì anh vẫn khoẻ, anh cứ tự nhiên copy nhé, em chúc anh luôn an lành.

    Trả lờiXóa
  20. Ghé thăm anh và đọc được bài thơ rất hay
    Chúc anh nhiều vui vẻ vào cuối tuần nhé

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. cám ơn bạn ghé thăm, chúc bạn luôn an vui nhé.

      Xóa
  21. Những người tài giỏi rất khâm phục bạn ạ!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. đúng vậy bạn ạ, xung quanh ta còn nhiều người tài giỏi lắm. chúc bạn nhiều niềm vui nhé

      Xóa
  22. Amen.Cam on anh chung ta cung NIEM TIN

    Trả lờiXóa