"Biểu tình để làm gì?" là câu hỏi mà phần lớn người Việt Nam thắc mắc. Người Việt cũng có những bức xúc đấy, nhưng biểu tình thì họ không thích, họ thấy nó xấu, nó phản cảm, thấy nó vô nghĩa.
Xuống đường biểu tình có thay đổi được điều gì không? Có chứ, chính nhà cầm quyền Cộng sản đã khẳng định điều đó.
Khi liệt kê những nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, có một nguyên nhân họ nêu ra là: "nhờ sự ủng hộ của nhân dân tiến bộ Mỹ" - ý nói đến phong trào phản chiến ở Mỹ, trong đó rất nhiều thanh niên Mỹ đã xuống đường phản đối chiến tranh Việt Nam.
Các quốc gia phát triển này đều có luật biểu tình, trong đó quy định rõ người biểu tình được phép và không được làm những gì. Bình thường thì cảnh sát nước họ hỗ trợ người biểu tình hết mức có thể, từ cung cấp nước cho đến chuẩn bị sẵn xe cứu thương; cảnh sát chỉ phải dùng tới biện pháp mạnh khi người biểu tình vượt quá quyền hạn.
Điều đó người Việt Nam hoàn toàn không biết, nên nhà cầm quyền dễ dàng bôi nhọ người biểu tình. Có rất nhiều cách làm, trong đó phổ biến nhất là cho người trà trộn vào kích động bạo lực để lấy cớ đàn áp.
Nói vậy khác nào chửi thầm quan chức Việt Nam khi cho con cái du học, mua nhà định cư ở các nước tư bản. Bởi vì các nước này biểu tình liên miên, mà cuộc biểu tình nào cũng "phải tạo ra được sự đàn áp của chính quyền", thế thì mấy nước như Mỹ, Nhật, Anh, Úc, Canada… suốt ngày loạn, quá mất an toàn, họa có điên mới bỏ cả đống tiền để sinh sống học tập tại đó. Tại sao không ở lại Việt Nam yên bình gần như chẳng bao giờ có biểu tình?
Thế đấy, việc biểu tình hóa ra có quan hệ mật thiết tới môi trường sạch hay ô nhiễm, tới cá tươi hay cá chết, tới nước mắm sạch hay nước mắm lẫn hóa chất độc hại, tới hoa quả, tới rau, tới ung thư…
Người xuống đường chỉ vì lo cho sức khỏe, cho cuộc sống của bản thân, của gia đình, cho tương lai của con cái; chắc chắn chỉ có người bị bệnh tâm thần mới mong mình bị đánh đập, vì bị đánh đập thì mang hậu quả về sức khỏe và kinh tế ngay, còn môi trường ô nhiễm hay luật đặc khu: để chờ đến lúc ảnh hưởng tới sức khỏe và đời sống thì cũng còn khá lâu đấy.
Sự đánh giá đó hết sức khắt khe, nhưng là bình thường ở xã hội tự do dân chủ. Áp lực đó đủ lớn để lãnh đạo không thể lơ là trong mọi chuyện. Ông Võ Kim Cự không thể là người quyết định cao nhất trong sự việc liên quan đến Formosa. Nếu việc tàn phá môi trường khủng khiếp này xảy ra tại Hàn Quốc, Nhật Bản hay Đài Loan… chắc chắn không chỉ quan chức của một tỉnh chịu trách nhiệm, mà người đứng đầu đất nước như Tổng thống hay Thủ tướng cũng phải bị bỏ tù.
Biết trước hiểm nguy mà vẫn làm, những người xuống đường đã làm thay cả phần việc cho người ở nhà, vậy mà không những không được cám ơn lại còn bị chửi rủa chỉ trích. Nếu nhận thức của người Việt kém như vậy, thì việc phải sống ở một đất nước tồi tệ cũng là xứng đáng thôi.